Het gebeurt steeds vaker: aanslagen met zwaar vuurwerk of beschietingen op onder meer woningen en horecazaken. Eén van de mogelijke motieven voor dit soort aanslagen is het uitschakelen van concurrentie. Criminelen maken hierbij handig gebruik van een instrument van de burgermeester: de zogenaamde burgemeestersluiting. Zo sloot locoburgemeester Moorman vier Amsterdamse vestigingen van De Pizzabakkers, nadat bij die vestigingen meerdere explosies plaatsvonden.
Enorme gevolgen
Voor een (horeca)ondernemer kan een aanslag hierdoor heel grote gevolgen hebben. Naast de schade die de aanslag zelf aanricht, kan het zijn dat de burgemeester besluit om zijn horecazaak voor een aantal maanden te sluiten. Daarmee is de ellende nog niet voorbij: de verhuurder kan besluiten tot ontbinding van de huurovereenkomst over te gaan, zonder tussenkomst van de rechter.
Ontbinding huurovereenkomst
In bijna alle gevallen zal de verhuurder die een huurovereenkomst wil ontbinden hiervoor naar de rechter moeten. Dit geldt echter niet in het geval van een burgemeesterssluiting. In dat geval kan de verhuurder de huurovereenkomst buitengerechtelijk en dus zonder tussenkomst van de rechter ontbinden.
Hiervoor is het – samengevat – voldoende dat vanwege gedragingen in (of in de onmiddellijke nabijheid van) het gehuurde de openbare orde ernstig is verstoord of ernstige vrees bestaat voor het ontstaan van een zodanige verstoring en het gehuurde om die reden door de burgemeester is gesloten.
Let op: het is dus niet nodig dat de huurder ook maar iets met de aanslag te maken heeft en/of hier iets aan heeft kunnen doen. Ook de onschuldige huurder kan dus worden geconfronteerd met een ontbinding van de huurovereenkomst, alleen omdat zijn zaak is beschoten.
Kun je hier als huurder nog iets tegen doen? Gelukkig wel. Als huurder kun je je tegen de ontbinding verzetten, door hier geen gevolg aan te geven en door dus niet tot ontruiming over te gaan. Anders dan voor de ontbinding zelf, kan de verhuurder namelijk niet zonder tussenkomst van de rechter (en indien nodig de deurwaarder) tot ontruiming overgaan. Vaak zal een verhuurder daarom in kort geding ontruiming van de huurovereenkomst vorderen.
Op grond van de rechtspraak is voor ontbinding en ontruiming geen plaats indien het gebruik door de verhuurder van de bevoegdheid tot buitengerechtelijke ontbinding en de ontruiming van het gehuurde niet proportioneel is. Die proportionaliteit ontbreekt bijvoorbeeld indien er geen aanwijzingen bestaan dat er een verband is tussen criminele activiteiten en de huurder. De huurder is dan immers, net zozeer als de omgeving, slachtoffer van de aanslag.
Tot slot
Heeft u of uw huurder te maken met een (voorgenomen) sluiting door de burgemeester en wilt u weten hoe nu verder? Neem dan gerust contact op met Tim Gijtenbeek, Laurie Berg of één van onze andere specialisten.
Bronnen:
Hof Den Haag 8 januari 2019, ECLI:NL:GHDHA:2019:440
Ktr. Zeeland-West-Brabant 20 december 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:9213
Rb. Amsterdam (vzr.) 30 september 2019, ECLI:NL:RBAMS:2019:7365
De inhoud van deze blog is actueel op de datum van publicatie, maar het recht is voortdurend in beweging. Voor de meest recente juridische inzichten, neem gerust contact op met ons kantoor via [email protected] of 020 – 676 2500.