Het EK-voetbal tonen op groot scherm: hoe zit dat?

Onbetaalbaar! De EK-ervaring op zichzelf, maar ook voor horecaondernemers die voetbalwedstrijden van het Nederlands elftal willen tonen in de openbare ruimte, zoals op de pleinen voor hun kroegen. Dat is natuurlijk zonde, want we willen allemaal het EK kijken op een groot scherm met vele andere oranjefans. Waarom moet eigenlijk worden betaald om wedstrijden op groot scherm te laten zien? En aan wie wordt dan betaald? En vooral: wat is precies de juridische grondslag daarachter? Lees het in deze blog.

Auteursrecht
We beginnen bij het begin: het auteursrecht. Artikel 1 van de Auteurswet geeft een maker van een auteursrechtelijk beschermd werk het exclusieve recht om zijn werk openbaar te maken. In dit geval gaat het om de NOS. Die is maker en auteursrechthebbende. Het maken van een EK-televisieprogramma is immers een creatief proces, waardoor auteursrecht ontstaat. Het kost natuurlijk ook enorm veel geld: de NOS heeft bijvoorbeeld een dure licentie moeten afsluiten bij de UEFA. Ook het maken van 3 live uitzendingen per dag is natuurlijk een grote investering.

Kosten terugverdienen
Als je televisieprogramma’s niet thuis, maar binnen een organisatie wil laten zien (zoals een café, hotel, zorginstelling of voetbalkantine) moet je daarvoor toestemming (middels een licentie) krijgen van de NOS. Zo kan de NOS de door haar gemaakte kosten terugverdienen. De gedachte hierachter:  tonen binnen een organisatie is anders dan tonen thuis op de bank. Er wordt door de organisaties mogelijk geld verdiend, puur en alleen door de populariteit van het door de NOS gemaakte werk. Makers van televisieprogramma’s moeten daarom kunnen meedelen in deze opbrengsten, zodat ze hun investeringen kunnen terugverdienen.

Wat is Videma?
Toestemming vraag je bij Videma. Videma is een collectieve beheersorganisatie voor auteursrechten voor het vertonen van televisieprogramma’s. Een organisatie neemt een kant-en-klare licentie af bij Videma voor de doorgifte en groepsvertoning van televisieprogramma’s van bijna alle Nederlandse publieke en commerciële zenders. Het geïnde geld wordt als royalty’s aan bijvoorbeeld de NOS uitbetaald. Er wordt gekeken naar objectieve criteria, zoals de duur van de uitzending én het aantal kijkers.

Toestemming voor openbare ruimte
Wil je als organisatie niet alleen de wedstrijden tonen binnen de grenzen van jouw gebouw of terras, maar ook een scherm neerzetten in de openbare ruimte (op een groot plein of in een theater, tent of stadion), dan moet een zogenaamde evenementen-licentie worden afgenomen bij Videma. Voor deze licentie vraagt Videma per verwachte bezoeker € 3,-. Dat is een stuk hoger dan de ‘kleinere’ licentie voor doorgifte en groepsvertoning binnen de cafés (en hotels zorginstellingen of voetbalkantines). En daar gaat de huidige discussie over. Is dit bedrag van € 3,- redelijk? Want Videma berekent per verwachte bezoeker en niet per daadwerkelijke bezoeker. Hier worden nu vraagtekens bij gezet.

Duidelijk voorbeeld
Vanavond speelt Nederland tegen Frankrijk. Stel, een ondernemer zet een scherm neer op een plein en moet vooraf € 3,- per persoon betalen voor bijvoorbeeld tienduizend mensen. Wat nou als het vanavond regent? Dan komen weinig mensen kijken op het plein. Dit is natuurlijk een enorm groot investeringsrisico. De politiek is nu aan het kijken naar een verlaging van de € 3,- per bezoeker én een aanpassing van de berekeningswijze van verwachte bezoekers, naar daadwerkelijke bezoekers. Het laatste is hier dus nog niet over gezegd.

Tot slot
Vragen over deze blog? Neem dan gerust contact op met Thomas van Weeren of één van onze andere specialisten.

Bronnen:
https://nos.nl/artikel/2525471-kamer-wil-betaalbaar-ek-op-groot-scherm-nos-gaat-in-gesprek-over-heffing
https://www.gld.nl/sport/8143079/horecabazen-boos-groot-scherm-tijdens-ek-voetbal-kost-dik-pak-geld
https://www.quotenet.nl/sport/a61025901/horeca-cafe-ek-voetbal-2024-duitsland-videma-uitzendrechten-oranje-nederlands-elftal-omroep/