Informatieplicht: bescherming consument

De laatste tijd ontvangen wij veel vragen over het consumentenrecht. Veel leveranciers vragen zich af of hun overeenkomsten, website en algemene voorwaarden nog voldoen. Dat komt, omdat het afgelopen jaar veel rechterlijke uitspraken zijn gedaan over de zogenaamde informatieplichten. In deze blog lees je meer hierover.

Overeenkomst op afstand
Het consumentenrecht bepaalt dat consumenten extra beschermd moeten worden als zij een ‘overeenkomst op afstand’ aangaan of een overeenkomst aangaan ‘buiten de verkoopruimte’. Denk aan een koop via het internet of bij een aankoop aan de deur (titel 5 van boek 6 BW). Het consumentenrecht bepaalt voor die gevallen dat de aanbieder voorafgaand aan de overeenkomst (bijvoorbeeld de koop of het afsluiten van een abonnement) de consument duidelijk en begrijpelijk moet informeren over een aantal zaken. Deze informatie mag dus niet ergens ‘verstopt zijn’ in een bijlage op de website.

Informatieplicht
De aanbieder moet de consument informeren over enkele voor de hand liggende zaken. Denk aan de kenmerken van de dienst, de identiteit van de aanbieder (het adres en contactgegevens), etc. Maar onder de informatieplicht vallen ook minder voor de hand liggende gegevens. Zo moet de aanbieder de consument ook op het herroepingsrecht wijzen. Deze punten zijn echter allemaal niet nieuw.

Wat is wel nieuw?
Eind 2021 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat de rechter ambtshalve moet toetsen of de aanbieder aan de informatieplicht heeft voldaan. Dit betekent dat de rechter zelf, zonder dat één van de procespartijen daarom heeft gevraagd, moet toetsen of voldaan is aan de informatieplicht. Dit heeft het afgelopen jaar geleid tot veel meer jurisprudentie over de informatieplicht. Het is overigens aan de aanbiederom aan te tonen dat aan de informatieplicht is voldaan. Rechters bepaalden al dat het onvoldoende is om een berg  screenshots, documenten en algemene voorwaarden ‘over de schutting te gooien’. De aanbieder moet concreet en duidelijk inzichtelijk maken wat relevant is en hoe daaruit volgt dat is voldaan aan de informatieplicht.

Sanctie
Daarnaast heeft de Hoge Raad geoordeeld dat de rechter ambtshalve, dus op eigen initiatief, een sanctie kan opleggen als niet aan de informatieplicht is voldaan. Is een online klant niet op het herroepingsrecht gewezen, dan kan de rechter bijvoorbeeld de termijn voor het herroepingsrecht verlengen tot maximaal een jaar (nu veertien dagen).

To do
Handel jij (online) met consumenten? Controleer dan of jij met jouw activiteiten voldoet aan de informatieplicht en of jij jouw klanten goed informeert.. Vragen hierover? Neem dan gerust contact op met Menno Loos, Clarissa Kuiperi-Botter of één van onze andere specialisten.

Bronnen:
Hoge Raad, 12 november 2021, ECLI:NL:HR:2021:1677
Rechtbank Noord-Holland, 16 maart 2022, ECLI:NL:RBNHO:2022:6541 [titel 5 afdeling 2B boek 6 van toepassing op kinderopvang, r.o. 2.5] Rechtbank Noord-Holland, 26 april 2022, ECLI:NL:RBNHO:2022:5028 [titel 5 afdeling 2B boek 6 van toepassing op kinderopvang, r.o. 2.2] Rechtbank Noord-Holland, 28 juli 2022, ECLI:NL:RBNHO:2022:6954Richtlijn Sanctiemodel essentiële informatieplichten van de Rechtspraak