Zonnepanelen en burenruzies: hinder?

Het wordt steeds zonniger buiten. Goed nieuws voor iedereen met zonnepanelen op het dak. Vorig jaar (2022) werd een recordaantal nieuwe zonnepanelen geplaatst op Nederlandse daken. Het totale vermogen groeide maar liefst met 30%. Echter, niet iedereen vindt zonnepanelen even mooi of even prettig. Soms eindigen dergelijke kwesties bij de rechter. In deze blog drie smeuïge zaken over zonnepanelen en burenruzies. Ter lering en vermaak.

Burenruzie 1: rendementsverlies door dakkapel
De eerste rechtszaak over zonnepanelen en burenruzies ging over een dakkapel. De ene buurvrouw had in 2015 zonnepanelen laten plaatsen. In 2019 liet de andere buurvrouw een dakkapel op haar dak zetten. Hierdoor viel soms schaduw op de zonnepanelen. Er was zo’n 10% rendementsverlies en dit was ‘onrechtmatige hinder’. De gemiddelde schade bedroeg, volgens een onderzoeksbureau, € 50,60 per jaar. De zonnepanelen-buurvrouw stapte naar de rechter voor een schadevergoeding.

Wat vond de rechter?
De kantonrechter wees de vordering tot schadevergoeding af. Het hof oordeelde dat het de dakkapel-buurvrouw vrij stond een dakkapel op haar woning te plaatsen. Onrechtmatige hinder is inderdaad verboden, maar enige hinder van buren is niet direct onrechtmatig. Het hof oordeelde dat een afname van rendement tot 10% binnen de grenzen bleef van “het aanvaardbare”. Het belang van de dakkapel-buurvrouw om als woningeigenaar haar woongenot te vergroten door extra leefruimte te creëren, prevaleerde.

Burenruzie 2: zonnepanelen zijn esthetisch ontsierend
De tweede rechtszaak betrof twee buren die allebei in een onder architectuur gebouwde woning woonden, zogenaamde patiobungalows. Beide woningen waren ontworpen en gerealiseerd eind jaren ’60, begin jaren ’70. De ene buur liet zonnepanelen plaatsen. Dit werd niet gewaardeerd door de buurvrouw. Die stapte naar de rechter. Zij vond dat “de prominente aanwezigheid van de zonnepanelen een ernstige beperking van haar woongenot was. Het architectonisch ontwerp werd door het handelen van de buren ernstig visueel verstoord en het was ook esthetisch ontsierend.”

Wat vond de rechter?
Die was kort maar krachtig: “Zonnepanelen zijn in Nederland inmiddels een gebruikelijk deel van de bebouwde omgeving.” De panelen waren netjes in een rechte lijn geplaatst. Ze waren evenwijdig aan de daklijst en voldoende verwijderd van dakrand. Boven de rand van de panelen was nog steeds de natuurlijke omgeving zichtbaar. Er was daarom, ook hier, geen sprake van onrechtmatige hinder.

Burenruzie 3: zonnepanelen verplicht verplaatsen?
De derde burenruzie ging over de ene buurvrouw die in 2019 een flink aantal (43) zonnepanelen op haar dak liet plaatsen. Hiervan lagen 30 zonnepanelen aan de zichtbare kant van de buurman. Die ervaarde een felle schittering als het zonlicht daarop scheen. Ook bij slecht weer werden de zonnepanelen door hem als “zeer storend” ervaren. Hij stapte naar de rechter, wederom wegens onrechtmatige hinder. Hij eiste dat de zonnepanelen werden verplaatst op straffe van een dwangsom. De buurvrouw was kort in haar verweer: zij had “gewoon” het recht om zonnepanelen op haar dak te plaatsen.

Wat vond de rechter?
De buurman stelde dat de vervelende schittering dagelijks plaatsvond tussen 10:00 uur en 14:00 uur. De buurvrouw weerlegde dit en toonde aan dat dit slechts twee maanden per jaar het geval kon zijn. Dat was volgens de rechter onvoldoende hinder om van een onrechtmatige inbreuk te kunnen spreken. Ook de esthetische bezwaren van de buurman waren niet doorslaggevend. De vordering tot verplaatsing werd afgewezen.

Tot slot
Op grond van artikel 5:37 BW is sprake van onrechtmatige hinder bij: ‘het verspreiden van rumoer, trillingen, stank, rook of gassen, door het onthouden van licht of lucht of door het ontnemen van steun’. De rechter kijkt altijd naar de aard, de ernst en de duur van de hinder en de daardoor veroorzaakte schade in verband met de verdere omstandigheden van het geval. Hierbij wordt een belangenafweging gemaakt tussen beide buren en de mogelijkheid – mede gelet op de daaraan verbonden kosten – om maatregelen ter voorkoming van schade te treffen. In alle bovenstaande gevallen was geen sprake van onrechtmatigde hinder door zonnepanelen. Goed nieuws dus voor alle particulieren met deze energietoppers op het dak. Vragen over dit onderwerp? Neem gerust contact op met Meena Kashyap, Jan de Koning of één van onze andere specialisten.

Bronnen:
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 1 november 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:9381
Rechtbank Gelderland 17 juli 2013, ECLI:NL:RBGEL:2013:2408
Rechtbank Noord-Nederland 6 juli 2022, ECLI:NL:RBNNE:2022:2528
Hoge Raad 21 november 2005, ECLI:NL:HR:2005:AT8823

https://fd.nl/samenleving/1476346/een-zonovergoten-energierekening-gedoe-met-de-buren-lqe3ca55h6xu
https://www.zonnepanelenkeuzehulp.nl/recordaantal-aantal-nieuwe-zonnepanelen-woningen