Grensoverschrijdend gedrag op het werk

Grensoverschrijdend gedrag op het werk. Het is actueler dan ooit tevoren met alle Voice of Holland perikelen. Hoe de machtsverhoudingen ook liggen, grenzen moeten voor iedereen duidelijk zijn. Daarom bekeken we recente rechtspraak en kwamen daar diverse uitspraken tegen over grensoverschrijdend gedrag op het werk. Zo kreeg een tandartsassistente € 100.000,- billijke vergoeding na grensoverschrijdend gedrag door een tandarts. Ook werd een productieleider na 11 jaar onberispelijk dienstverband op staande voet ontslagen, omdat hij constant ondergeschikte (vrouwelijke) werknemers lastigviel.

Tandarts en tandartsassistente
Een tandartsassistente ging in 2017 met een tandarts (eigenaar van de tandartspraktijk) naar Amerika voor een 3-daagse cursus. Tijdens deze reis is zij seksueel geïntimideerd door de tandarts. Hij gedroeg zich daar ongepast en maakte seksueel getinte opmerkingen. Ook drong hij aan om samen de nacht door te brengen, hetgeen zij weigerde. Na de reis wilde de werknemer niet meer dicht op elkaar in één kamer werken met deze tandarts. Dat werd ook vastgelegd tijdens haar functioneringsgesprek. Echter, de tandarts bleef vreemd handelen. Zo kleedde hij zich regelmatig om tussen vrouwelijke collega’s. Toen de werknemer daar een melding van maakte, werd haar functie gewijzigd en kreeg zij een salarisverhoging niet. De werknemer meldde zich ziek. Uiteindelijk wilde de tandartspraktijk ontslag wegens een verstoorde arbeidsverhouding.

De kantonrechter vond dat de tandarts, als werkgever, grensoverschrijdend gedrag had vertoond. Zowel direct na de Amerika-reis als daarna. Dat enige tijd was verstreken tussen de reis en de ziekmelding maakte dit niet anders. Het was niet ongebruikelijk dat de werknemer eerst nog probeerde haar werk gewoon voort te zetten. Omdat sprake was van ernstig verwijtbaar handelen door de werkgever, kreeg de werknemer een billijke vergoeding van € 100.000,- naast de transitievergoeding van € 12.000,-.

Productieleider en werknemers
Een werknemer was sinds 2010 in dienst als productieleider. Hij gaf leiding aan zo’n 60 mensen. In de zomer van 2021 kwamen twee afzonderlijke klachten binnen bij de werkgever van ondergeschikte werknemers. Vanwege het ernstige karakter van de klachten ging de werkgever op onderzoek uit. Uiteindelijk zijn gesprekken gevoerd met zes ondergeschikten en de werknemer zelf. Uit de gespreksverslagen met de vrouwelijke werknemers volgde een consistent beeld van grensoverschrijdend gedrag op het werk. Zo maakte hij regelmatig ongepaste opmerkingen, stuurde hij jonge vrouwen onbeschaamde app-berichten en raakte hij regelmatig mensen ongewenst aan. In de uitspraak zijn veel expliciete voorbeelden te lezen. Het gedrag was al jaren gaande, maar werd altijd stil gehouden door de ondergeschikten. Ze waren bang hun baan te verliezen. De werknemer werd op staande voet ontslagen. De kantonrechter oordeelde dat dit ontslag terecht was. Dat hij 11 jaar onberispelijk had gefunctioneerd, maakte dit niet anders.

Tot slot
Zoals ook in deze rechtspraak al enigszins wordt bevestigd, is allereerst van belang dat de werkgever een open cultuur creëert waarin mensen zich durven uit te spreken. Bedrijven kunnen hiervoor bijvoorbeeld ook proactief derden inschakelen voor het ontwikkelen en trainen van het gedrag van hun mensen, inclusief management.  Ons advies is om in elke organisatie een duidelijk, schriftelijk beleid te hebben om grensoverschrijdend gedrag op het werk te voorkomen. Wees expliciet wat de bedrijfsregels zijn op dit onderwerp. Zorg daarnaast dat duidelijk is wat slachtoffers moeten doen, indien dergelijk gedrag zich toch voordoet. Creëer een drempelloze gelegenheid om incidenten te melden (bijv. bij een vertrouwenspersoon). Wij kunnen een dergelijk intern beleid voor organisaties opstellen. Wil je naar aanleiding van deze blog meer informatie als werkgever of werknemer zijnde? Neem dan gerust contact op met Michiel Vergouwen, Dorien Zwart of één van onze andere specialisten.

Bronnen:
Rechtbank Gelderland d.d. 14 oktober 2021, ECLI:NL:RBGEL:2021:5455
Rechtbank Midden-Nederland d.d. 23 november 2021, ECLI:NL:RBMNE:2021:5721