Mediation weigeren, ontslag werknemer?

Mediation. Het wordt bij conflicten op het werk regelmatig gebruikt. Een onpartijdige derde die de situatie weer op de rit kan helpen. In principe is het uitgangspunt van mediation dat dit op vrijwillige basis gebeurd. Zo worden de beste resultaten geboekt, als iedereen er open instaat. Echter, bij arbeidsongeschikte werknemers is het soms de bedrijfsarts die mediation adviseert. De rechter heeft nu bepaald dat van vrijwilligheid dan geen sprake meer is. Mediation weigeren kán leiden tot ontslag. Lees meer hierover in deze blog.

De casus
De werknemer in kwestie werkte sinds 2012 als cateringmedewerker. In januari 2020 meldde zij zich ziek. De re-integratie verliep zéér moeizaam. Zij kwam regelmatig zonder bericht niet opdagen, bijvoorbeeld bij afspraken met de bedrijfsarts. Ook voor de werkgever was zij moeilijk bereikbaar. Op een gegeven moment adviseerde de bedrijfsarts mediation. Na herhaalde verzoeken schreef de werknemer (in mei 2021) dat zij mediation niet zag zitten. Zij had daar ‘geen goede ervaringen mee’. De werkgever gaf haar nogmaals een kans, op straffe van een loonstop. De werknemer reageerde wederom niet, waarna het loon werd gestopt. Tegelijkertijd met de loonstop gaf de werkgever nogmaals een laatste kans op mediation, anders zou ontslag via de kantonrechter volgen. De werknemer bleef mediation weigeren.

Mediation weigeren, ontslag werknemer?
De kantonrechter ontbond de arbeidsovereenkomst wegens ernstig verwijtbaar handelen, zonder toekenning van een transitievergoeding. De werknemer ging in hoger beroep. Het Hof oordeelde dat beide partijen hun uiterste best moeten doen om re-integratie te laten slagen. Meewerken aan mediation is een re-integratieverplichting. De werknemer in kwestie creëerde een impasse, door keer op keer mediation te blijven weigeren. Dit terwijl de bedrijfsarts het juist had geadviseerd. Zelfs een loonsanctie had geen effect. Het opzegverbod tijdens ziekte gold in casu niet, omdat sprake was van een uitzonderingsgrond (art. 7:670 lid 1 BW). De beschikking van de kantonrechter werd bekrachtigd.

Tips bij mediation weigeren
Werkgevers moeten altijd handelen als goed werkgever. De werkgever in deze kwestie heeft veel geduld gehad en dat werd door de rechters gezien en erkend. Als een werknemer re-integratie (in dit geval mediation) blijft weigeren, dan moet altijd eerst een loonsanctie worden aangekondigd en vervolgens geëffectueerd. Als dat geen effect heeft, moet een laatste kans worden geboden waarin voor ontslag wordt gewaarschuwd. Een deskundigenoordeel van het UWV is op dat moment ook altijd aan te raden. In casu werkte de werknemer ook niet mee met het UWV. De laatste stap is ontslag vragen wegens ernstig verwijtbaar handelen, zodat geen transitievergoeding is verschuldigd.

Tot slot
Bij DKVA hebben we veel ervaring met mediation. Zo is Michiel Vergouwen naast advocaat ook gediplomeerd mediator. Neem bij vragen dan ook gerust contact op met Charlotte Koopman, Michiel Vergouwen of één van onze andere specialisten.

Bron:
Gerechtshof Den Haag d.d. 14 februari 2023, ECLI:NL:GHDHA:2023:250