Onbeperkt vakantiedagen: de voor- en nadelen

We zien het steeds vaker. De wens van werkgevers om het systeem van ‘onbeperkt vakantiedagen’ te implementeren in hun bedrijf. Een werknemer krijgt niet langer 20 vakantiedagen per jaar, maar echt een onbeperkt aantal. Gaan werknemers dan niet opeens 100 dagen op vakantie? De ervaring leert dat dit -in sommige sectoren- voor zowel werkgever als werknemer ontzettend goed werkt. Iets wat wij zelf behoorlijk onverwacht vonden. Daarom hebben we ons erin verdiept. In deze blog zetten wij de voor- en nadelen van onbeperkt vakantiedagen op een rij. Uiteraard met een juridisch sausje.

Uit onderzoek bleek dat 46% van de Nederlandse werknemers het werk op vakantie moeilijk konden loslaten. Meer dan de helft checkte tijdens de afgelopen zomervakantie ook werkmail. Op die manier is weinig sprake van ontspanning tijdens soms schaarse vrije dagen. Eén van de manieren om hier iets aan te veranderen, is het geven van onbeperkt vakantiedagen.

Juridische haken en ogen
De Nederlandse vakantiewetgeving dateert uit 1966. De laatste wijziging was in 2012 vanwege een Europese uitspraak. Erg modern is het dus niet. Kort samengevat, kennen we in Nederland een systeem van minimaal 20 vakantiedagen per jaar (fulltime). Het doel: recuperatie. Dat betekent dat een werknemer moet kunnen bijkomen (recupereren) van het werk. Een werkgever kan altijd méér dagen geven (bovenwettelijke vakantiedagen). Dat is onbegrensd. De wet kent wel een vervaldatum van zes maanden. Wettelijke vakantiedagen opgebouwd in 2022 vervallen dus per 1 juli 2023.

De werkgever heeft een verplichting om genoten en openstaande vakantiedagen bij te houden in een administratie. Niet genoten vakantiedagen worden bij het einde van het dienstverband uitgekeerd aan de werknemer. Wat betekent het systeem ‘onbeperkt vakantiedagen’ dan juridisch? Het bedrijf laat de regie en de begrenzing van het aantal bovenwettelijke vakantiedagen geheel los. De aandachtspunten zijn dan o.a.: neemt de werknemer nog wel voldoende vakantie (recuperatiefunctie) en hoe reken je af bij uitdiensttreding van een werknemer? Hierover later meer.

Voor- en nadelen onbeperkt vakantiedagen
Wat zijn de mogelijke voordelen, die wij vernemen uit de praktijk? Naast het bevorderen van het welzijn en werkvreugde van werknemers, kan het ook leiden tot een vermindering van langdurige arbeidsongeschiktheid wegens overspannenheid. Daarbij is het tevens een zeer aantrekkelijke arbeidsvoorwaarde voor toekomstige werknemers. Werkgevers kunnen hiermee het verschil maken bij werving en selectie voor moeilijk in te vullen vacatures. De voordelen voor werknemers moge duidelijk zijn.

Dan de nadelen. Het systeem is niet geschikt voor elke branche en voor elke functie (ook een nadeel). Het bedrijf moet kunnen uitgaan van de zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van haar werknemers. Het werk moet immers wel gedaan worden. Daarbij leent niet elke functie zich voor onbeperkt vakantiedagen. Ligt misbruik niet op de loer?  In bedrijven die met onbeperkt vakantiedagen werken, lijkt weinig sprake van misbruik van de regeling. Zo gaven ervaringsdeskundigen aan dat het minimum op 20 dagen blijft staan en het maximum tot nu toe 40 dagen was geweest. Bij de eindafrekening kan nog altijd worden uitgegaan van de minimale 20 vakantiedagen. De agenda dient dan als leidraad. Let als werkgever wel op dat in ieder geval het minimale aantal wordt ‘genoten’ door de werknemer.

Tot slot
Zoals gezegd, onbeperkt vakantiedagen werkt niet in iedere sector en voor elke functie. Kiest de werkgever voor dit systeem, dan zijn heldere basisafspraken aan te bevelen. Maar het biedt zeker mogelijkheden in een moderne, veranderende arbeidsmarkt. Vragen hierover? Neem dan gerust contact op met Charlotte Koopman, Michiel Vergouwen of één van onze andere specialisten.

Bronnen:
https://www.bnnvara.nl/kassa/artikelen/helft-nederlanders-kan-werk-niet-loslaten-op-vakantie
https://www.ad.nl/werk/de-burn-outs-vliegen-je-om-de-oren-daarom-krijg-je-van-deze-wijchense-baas-onbeperkte-vakantiedagen
https://www.ad.nl/buitenland/bij-dit-bedrijf-krijg-je-vanaf-maart-ongelimiteerd-betaald-verlof
https://mtsprout.nl/columnisten-experts/onbeperkt-vakantiedagen-vertrouwen?