Home » Vierdaagse werkweek, hoe zit het juridisch?

Vierdaagse werkweek, hoe zit het juridisch?

Wat zijn de voor- en nadelen?

Je ziet het anno 2024 steeds vaker. Een standaard vierdaagse werkweek, waarbij werknemers 32 uur werken in plaats van de standaard 40 uur, met behoud van het fulltime salaris. FNV pleitte onlangs ook weer voor een dergelijke cultuurwijziging. In deze blog zetten we op neutrale wijze de juridische voor- en nadelen op een rijtje.

Vierdaagse werkweek
Sinds de jaren ’20 van de vorige eeuw werkt men met een fulltime week van 40 uur (al is dit in sommige sectoren reeds 38 of 36 uur). Vijf dagen lang acht uur per dag. Er is langzaamaan een cultuurwijziging gaande waarbij sommige bedrijven voortaan standaard werken met een vierdaagse werkweek. Dit betekent vier dagen lang acht uur per dag werkend met behoud van salaris voor het fulltime dienstverband.

Voordelen vierdaagse werkweek
Diverse onderzoeken, waaronder die van de Engelse Universiteit Cambridge, kwamen tot verrassende resultaten. De werknemers uit dit onderzoek (61 bedrijven met in totaal 3.000 werknemers) werkten 20% minder, terwijl de productiviteit hetzelfde bleef. Vooral in het ziekteverzuim waren de cijfers opvallend. Een afname van 64%. Het verloop onder werknemers nam ook af met 57%. En tot slot: de gemiddelde omzet van de 61 bedrijven vergrootte met 1,4%. Ook bleken bedrijven die een vierdaagse werkweek hanteren makkelijker talent aan te trekken.

Nadelen vierdaagse werkweek
Uiteraard zijn ook tegengeluiden te horen, zoals bij het voorstel van FNV. Klaas Knot van DNB noemde een vierdaagse werkweek “het verkeerde medicijn voor de Nederlandse economie op dit moment”. Dit vanwege de krapte op de arbeidsmarkt. Werkgevers waar een dergelijke werkweek al de praktijk is, geven aan dat werknemers minder tijd overhouden voor een gezellige koffieklets, ruime middagpauze of even ‘breinloos scrollen’. Efficiëntie komt derhalve in botsing met het sociale aspect van de werkvloer.

Juridische zaken
Werknemers die een vierdaagse werkweek willen, kunnen een beroep doen op de Wet Flexibel Werken. Hierin staan alle wettelijke voorwaarden voor het indienen (en beoordelen) van verzoeken over aanpassingen in arbeidsduur, arbeidsplaats en werktijden. Een werkgever moet binnen 1 maand reageren, anders wordt een akkoord van de werkgever verondersteld. Werkgevers kunnen slechts weigeren als zwaarwegende bedrijfsbelangen bestaan. Let op: met verkorting van de arbeidsduur wordt automatisch het salaris naar rato gekort. Voor een vierdaagse werkweek met behoud van een fulltime salaris zal daarom overeenstemming tussen werkgever en werknemer nodig zijn. Er zijn nog geen voorbeelden uit de rechtspraak waarin zoiets is afgedwongen.

Tot slot
De vierdaagse werkweek is een gespreksonderwerp dat leeft. Heb je vragen over de juridische aspecten? Neem dan gerust contact op met Dorien Zwart, Charlotte Koopman of één van onze andere arbeidsrechtspecialisten.

Bronnen:
https://www.eurekalert.org/news-releases/979991 Universiteit van Cambridge ‘Working a four-day week boosts employee wellbeing while preserving productivity, major six-month trial finds’
https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2538910-drie-dagen-weekend-te-mooi-om-waar-te-zijn
https://www.ad.nl/economie/fnv-wil-vierdaagse-werkweek-in-de-zorg-en-tot-7-procent-meer-loon~adf8dc5b/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F