Shake it till you make it

De advocaten van DKVA zijn thuis in vele rechtsgebieden. Zo ook in het intellectueel eigendom. Dit is bij uitstek een rechtsgebied waar de rechter zich over de meest uiteenlopende zaken moet buigen. In deze blog is een zaak aan de orde die speelde tussen twee fabrikanten van eiwit-shake-pakketten. De rechter moest oordelen over de vraag of ‘het concept om een smaakje naar keuze toe te voegen aan een eiwit-shake’ auteursrechtelijk beschermd is. Wat denk jij? Lees het antwoord in deze smakelijke blog. Ter lering en vermaak.

De verschillende elementen van het eiwit-shake-pakket
Het bedrijf Personal Protein B.V. maakt eiwit-shake-pakketten. Zij gebruikt een concept dat erop neerkomt dat de consument iedere eiwit-shake van een ander smaakje kan voorzien. Dit concept bestaat uit diverse onderdelen, waaronder de vormgeving, de kleuren en de opmaak van de diverse etiketten en verpakkingen. Ook is nagedacht over de vormgeving en opmaak van de shakebekers en over de kleuren, opmaak en teksten voor de verschillende smaakjes. Het laatste onderdeel van het concept betreft de samenstelling en vormgeving van de gehele pakketten. Al deze onderdelen tezamen dragen volgens Personal Protein B.V. “een eigen oorspronkelijk karakter en het persoonlijk stempel van de maker”. Kortom: het concept zou auteursrechtelijk beschermd zijn, volgens deze fabrikant.

Door een ander bedrijf, The Smart Whey, worden ook eiwit-shake-pakketten verkocht waarbij de consument een smaakje naar keuze kan toevoegen aan de shake. Je raadt het al… Personal Protein B.V. vond dit niet kunnen. Zij stelde dat The Smart Whey 1) inbreuk maakte op het auteursrecht van hun concept en 2) onrechtmatig handelde, omdat het concept klakkeloos was overgenomen en daarmee verwarring veroorzaakte bij de consument. Ook wel slaafse nabootsing* genoemd.

Auteursrecht op een concept?
De voorzieningenrechter ging in het (voorlopig) oordeel mee met het verweer van The Smart Whey: procedures, werkwijzen, ideeën en concepten kunnen niet auteursrechtelijk beschermd worden. Er is dus geen auteursrecht op een concept mogelijk. Een concrete uitwerking van een concept kan wél beschermd zijn. Maar de rechter oordeelde dat de uitwerking van Personal Protein B.V., met relatief gebruikelijke potten, standaard shakebekers en kartonnen dozen gangbaar en banaal is en (nagenoeg) niet van creatieve keuzes getuigt. En dat is wel nodig voor auteursrechtelijke bescherming.

Ook oordeelde de rechter dat The Smart Whey niet onrechtmatig had gehandeld. The Smart Whey had zich wel laten inspireren, maar dat is toegestaan. Ook de pakketten van The Smart Whey bevatten potten met eiwitpoeder, een shakebeker en flesjes met toe te voegen smaakjes. Ondanks de gelijkenissen had The Smart Whey op verschillende punten juist afwijkende keuzes gemaakt. De rechter oordeelde daarom dat The Smart Whey niet onrechtmatig had gehandeld. Kortom: Personal Protein B.V. kon het schudden…

Tot slot
Wil je meer weten over intellectueel eigendom, auteursrecht op een concept of andere aanverwante kwesties? Neem dan gerust contact op met Menno Loos of één van onze andere specialisten.

Bronnen:
Rechtbank Amsterdam, 19 oktober 2022, ECLI:NL:RBAMS:2022:5966

*Wat is slaafse nabootsing?
Ook indien een idee, proces, of product niet beschermd is door een IE-recht, kan het in sommige gevallen toch niet toegestaan zijn om dit één op één te kopiëren of na te bootsen. Dit wordt ook wel ‘slaafse nabootsing’ genoemd. In dat geval biedt artikel 6:162 BW (onrechtmatige daad) aanvullende bescherming. De Hoge Raad heeft overwogen dat “op de nabootser de verplichting rust om bij het nabootsen alles te doen wat redelijkerwijs mogelijk en nodig is om te voorkomen dat door de gelijkheid van beide producten verwarring ontstaat of vergroot wordt”. Doet de nabootser dit niet, dan kan sprake zijn van een onrechtmatige daad door slaafse nabootsing.