Ingewikkeld: ontslag
statutair bestuurder

Het ontslaan van bestuurders. Het is een vak apart en het gaat vaak mis. Zo ook bij de Volksbank, die haar statutair bestuurder vorig jaar wilde ontslaan. Discussie ontstond of sprake was van ontslagbescherming bij een ziekmelding en of überhaupt het arbeidsrecht van toepassing was. Er was met deze bestuurder immers op papier een ‘overeenkomst van opdracht’ overeengekomen. Expliciet geen arbeidsovereenkomst. Het Hof Arnhem-Leeuwarden hakte deze zomer de knopen door. Lees hier meer over het onderwerp: ontslag statutair bestuurder.

De kwestie
De Volksbank is in 2013 genationaliseerd. De aandelen worden namens de Nederlandse Staat beheerd door een stichting (NLFI). De bestuurder van de Volksbank was daar sinds 1 januari 2020 werkzaam. Hij meldde zich ziek op 12 augustus 2020, nadat hij had gehoord dat de Volksbank afscheid van hem wilde nemen. Na de ziekmelding heeft de NLFI op 5 september 2020 de overeenkomst van opdracht beëindigd. De Volksbank stelde dat geen sprake was van een arbeidsovereenkomst, zodat opzegging ook tijdens ziekte mogelijk was.

Ontslag statutair bestuurder
De Wet Bestuur en Toezicht (2013) bepaalt dat een bestuurder van een beursgenoteerde vennootschap géén werknemer kan zijn. Daar deed de Volksbank een beroep op. De Volksbank was ten tijde van deze kwestie echter niet beursgenoteerd. Dat zij dit eerder wel was en wellicht in de toekomst weer wordt, maakte dat niet anders.

Wel of geen werknemer?
Het Hof oordeelde voorts dat de inhoud van de ‘overeenkomst van opdracht’ erg op een arbeidsovereenkomst leek. Er werd loon betaald en arbeid verricht. Bovendien was ook sprake van een gezagsrelatie. Er waren vaste instructies waar de bestuurder zich aan moest houden en jaarlijks werd hij beoordeeld door de Raad van Commissarissen (RvC). Kort en goed: het Hof oordeelde dat sprake was van een arbeidsovereenkomst.

Opzegverbod
De vraag die vervolgens gesteld werd, is of de werknemer zich op het opzegverbod tijdens ziekte mocht beroepen. Bij ‘normale’ werknemers biedt een ziekmelding alleen ontslagbescherming als deze is gedaan vóór de aanvraag van de ontslagvergunning. Bij statutair bestuurders geldt het moment van de uitnodiging voor de algemene vergadering van aandeelhouders (of de RvC), waarbij het ontslag van de bestuurder als onderwerp wordt geagendeerd. Deze uitnodiging was in deze zaak pas één dag na de ziekmelding verzonden. Dat de bestuurder wist dat dit eraan zat te komen, maakte geen verschil. Het gaat om het objectief bepaalbare moment. Het is de verantwoordelijkheid van de aandeelhouders om het moment zorgvuldig te kiezen en zo een strategische ziekmelding te voorkomen. De werknemer werd in deze zaak dus alsnog beschermd. Hij is nog steeds in dienst en heeft recht op doorbetaling en achterstallig salaris.

Tot slot
Het ontslaan van een statutair bestuurder is juridisch gecompliceerd. Heb je hiermee te maken? Neem gerust contact op met Michiel Vergouwen, Clarissa Kuipéri-Botter of één van onze andere specialisten. Zo voorkom je flinke tegenvallers, zoals in het voorbeeld van de Volksbank.

Bron:
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden d.d. 15 juni 2021, ECLI:NL:GHARL:2021:5770

NB: Inmiddels heeft de bodemrechter toch iets anders bepaald: Er was sprake van een overeenkomst van opdracht. De statutair bestuurder was tegen een aanzienlijke beloning tot het hoogste leidinggevende orgaan van de bank toegetreden. Onder deze omstandigheden was er reden om de overeenkomst in hoge mate ‘at face value’ te beoordelen geen aanleiding om door de tekst heen te kijken. Hierdoor werd het arbeidsrecht en de ontslagbescherming bij ziekte buiten spel gezet. Zie: http://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:RBMNE:2021:3667