Phishingfraude bij Bunq: wie betaalt de schade?

Phishingfraude is al jaren een probleem waar veel bankklanten slachtoffer van worden. Recent zijn vooral opvallend veel klanten van Bunq slachtoffer geworden van deze vorm van oplichting. In 2023 waren dat er al 85, met een gezamenlijke schade van bijna 4 miljoen euro. Hoeveel slachtoffers er dit jaar tot nu toe zijn, is nog onbekend. Veel gedupeerden hebben juridische stappen ondernomen. Zij zijn naar de rechter of naar Kifid gestapt. In deze blog lees je wie bij phishingfraude uiteindelijk de schade moet betalen: de bank of de klant.

Phishingfraude bij Bunq
Phishingfraude: je klikt op een sms-bericht dat zogenaamd van je bank komt, voert je gegevens in en ineens is al je spaargeld verdwenen vanwege een onbevoegde banktransactie door een fraudeur. Het overkwam de afgelopen maanden opvallend veel Bunq-klanten. Banken moeten in principe schade van de klant door phishingfraude vergoeden, tenzij ze kunnen aantonen dat de klant grof nalatig is geweest. In dat geval is de klant zelf verantwoordelijk voor zijn of haar schade. Vaak wordt bij phishingfraude aangenomen dat de klant grof nalatig is geweest, omdat de klant zelf vrijwillig informatie heeft verstrekt aan de fraudeur.

Rechtbank Amsterdam 14 juni 2024
Op 7 juli 2022 ontving een Bunq-klant een sms-bericht met het verzoek haar bankgegevens te verifiëren. Ze klikte op de link en voltooide de verificatie. Nog diezelfde avond ontving ze een tweetal waarschuwingsmailtjes van Bunq, dat ze op een nieuw apparaat ingelogd was. Helaas voor deze klant: 24 uur later werd haar e-mailadres gewijzigd en ruim € 33.000,- naar een buitenlandse rekening overgeboekt. De klant eiste dat Bunq dit bedrag terugbetaalde.

Wat vond de rechter?
De Rechtbank oordeelde dat sprake was van grove nalatigheid door de klant. De klant had zélf via de link haar gegevens ingevoerd en ondernam na de twee waarschuwingsmailtjes van de bank geen actie.  Bovendien hanteerde Bunq een afkoelingsperiode van 24 uur toen meer dan € 500,- werd overgemaakt vanaf een nieuw apparaat. De bank had voldoende gedaan om de phishingfraude te voorkomen

Kifid 14 juli 2023
Kifid, een instituut voor geschillenbeslechting, heeft sinds 2022 maar liefst 17 klachten gehad over Bunq. Een opmerkelijk voorbeeld waarbij Bunq wél de schade moest compenseren, betrof een klant die problemen had met de Bunq-app en deze opnieuw moest installeren. Na het inloggen ontving de klant een bevestigingsmail van Bunq. Twee dagen later ontving de klant nóg een sms-bericht, dit keer van fraudeurs, waarin stond dat hij zijn gegevens moest verifiëren. De klant dacht dat dit te maken had met het opnieuw downloaden van de app en voerde zijn gegevens in. Omdat de echte berichten en de nepberichten door elkaar liepen, oordeelde de commissie dat de klant niet grof nalatig was.

Nieuw beleid Bunq
Bunq heeft 21 juni 2024 aangegeven alle ‘oude’ slachtoffers van fraude te compenseren met een coulancebedrag van gemiddeld 85% schade per geval. Nieuwe slachtoffers zullen voortaan 100% van hun schade vergoed krijgen. Of alle gedupeerden, met name degenen die aanzienlijke schade hebben geleden, hiermee genoegen nemen, is nog maar de vraag.

Tot slot
Of de bank bij phishingfraude verantwoordelijk is voor terugbetaling van de ongeoorloofde banktransacties hangt o.a. af van de veiligheidsmaatregelen van de bank en de mate van grove nalatigheid van de klant. Heb je vragen over phishingfraude of andere kwesties met betrekking tot schade en aansprakelijkheid? Neem dan gerust contact op met Bo Holthinrichs of één van onze andere collega’s.

Bronnen:
https://fd.nl/financiele-markten/1520941/bunq-gaat-fraudeslachtoffers-compenseren-na-storm-van-kritiek
Rechtbank Amsterdam 14 juni 2024, ECLI:NL:RBAMS:2024:3461
Uitspraak geschillencommissie Kifid 14 juli 2023, nr. 2023-0531
https://nos.nl/artikel/2521727-phishing-aanvallers-opvallend-succesvol-bij-bunq-veiligheid-geen-thema