Alcoholverslaafde werknemer, kan ontslag?

Werknemers die zich op het werk misdragen na het (overdadig) nuttigen van alcohol, kunnen worden ontslagen. Dit is mogelijk anders als sprake is van een alcoholverslaving. Uit de jurisprudentie volgt dat een alcoholverslaving juridisch als een ziekte gezien wordt. En bij ziekte geldt een opzegverbod. Kan je dan een alcoholverslaafde werknemer ontslaan? Lees in deze blog twee voorbeelden uit de praktijk, eentje waar ontslag lukte en eentje waar ontslag mislukte.

Alcoholverslaafde werknemer 1
De eerste zaak betrof een magazijnmedewerker/chauffeur die sinds 2015 in dienst was. Tussen maart 2020-maart 2023 was hij verschillende perioden arbeidsongeschikt als gevolg van een alcoholverslaving. Ook werd hij in 2022 vijf weken opgenomen in een ontwenningskliniek. Vanaf maart 2023 zou hij weer gaan re-integreren. Hij verscheen echter niet bij zijn eerstejaarsevaluatie en ook niet op andere afspraken bij de werkgever. Een loonstop (na waarschuwing) werkte niet. De bedrijfsarts kon hem evenmin bereiken. Op 3 juli 2023 oordeelde het UWV dat de werknemer onvoldoende meewerkte aan zijn re-integratie. Reden voor de werkgever om ontslag te vragen wegens verwijtbaar handelen (e-grond).

Wat vond de rechter?
De werknemer was volgens de bedrijfsarts in staat om passend werk te doen. Dat de werknemer een alcoholverslaving had en in een lastige situatie verkeerde, was geen reden om dit te weigeren. Daarnaast had hij zich onbereikbaar gehouden voor de werkgever en de bedrijfsarts. Omdat de werkgever de werknemer meermaals had gemaand tot nakoming van re-integratieverplichtingen, een loonstop had toegepast én een deskundigenoordeel kon overleggen, ontbond de kantonrechter de arbeidsovereenkomst wegens verwijtbaar handelen. De werknemer ontving wel nog een transitievergoeding van € 7.722,-.

Alcoholverslaafde werknemer 2
Een andere werkgever had het een stuk moeilijker met het ontslag van een alcoholverslaafde werknemer. Dit betrof een juridisch medewerker die sinds 2011 in dienst was. Vanaf juni 2020 viel de werknemer meermaals uit. In januari 2023 meldde de werknemer zich wederom ziek. Zijn gemachtigde gaf toen aan dat de werknemer een alcoholverslaving had. Ook hier was sprake van een opname in een kliniek en detoxificatie. De werkgever wilde een ontslag op de d-grond (disfunctioneren) en anders op de e-grond, h-grond of i-grond.

Wat vond de rechter?
Het stond vast dat de werknemer een alcoholverslaving had. Een alcoholverslaving kan, zeker als sprake is van klinische behandeling, gelden als ziekte. Dit betekent dat een opzegverbod geldt. Het opzegverbod stond een ontslag op de d-grond in de weg. Het disfunctioneren hield immers verband met de alcoholverslaving. In deze zaak werd de e-grond evenmin toegekend. Het verwijt dat de werkgever maakte was “dat de werknemer een tijdlang met gevoelige informatie had gewerkt terwijl hij een alcoholverslaving had. Gelet op zijn functie, waarbij hij ook in rechte moest optreden, had hij zijn verantwoordelijkheid moeten nemen en zich eerder moeten ziekmelden”. De kantonrechter ging hier niet in mee en evenmin met de andere ontslaggronden. Het was niet los te koppelen van de alcoholverslaving (de ziekte) en arbeidsongeschiktheid van de werknemer.

Tot slot
Het verschil in beide zaken zat in de e-grond, het verwijtbare handelen. Alleen de alcoholverslaafde werknemer, die zonder deugdelijke grond, niet meewerkte aan de re-integratie, kon worden ontslagen. Dit werd in dat geval niet geblokkeerd door het opzegverbod. Het lijkt vooralsnog één van de weinige mogelijkheden te zijn om een alcoholverslaafde werknemer te ontslaan. Anders hangt het, zoals in het tweede voorbeeld, teveel samen met de ziekte. Vragen over een alcoholverslaafde werknemer en de stappen die dan gezet moeten en kunnen worden? Neem gerust contact op met Michel Heijlaerts, Michiel Vergouwen of één van onze andere specialisten.

Bronnen:
Rechtbank Rotterdam 18 augustus 2023, ECLI:NL:RBROT:2023:8633
Rechtbank Gelderland 17 mei 2023, ECLI:NL:RBGEL:2023:3699