Alles ging mis bij dit ontslag op staande voet

Een ontslag op staande voet heeft grote consequenties. Voor de ontslagen werknemer, omdat van de één op de andere dag alles stopt en de werknemer geen aanspraak kan maken op een WW-uitkering. En ook voor een werkgever, omdat de gevolgen groot zijn als een ontslag op staande voet onterecht wordt ingezet. In deze blog een voorbeeld uit de rechtspraak van een ontslag op staande voet waar werkelijk alles misging. En dat kostte de werkgever een flinke duit.

De voorwaarden
Waar moet een ‘goed’ ontslag op staande voet aan voldoen? Ten eerste moet een ontslag op staande voet direct (onverwijld) worden gegeven. Direct nadat duidelijk wordt dat een werknemer zich ernstig heeft misdragen. Soms kunnen er enkele dagen tussen ‘een ontdekking’ en een ontslag zitten, omdat de werkgever nog nader onderzoek wil (laten) doen. Maar de tijd dringt altijd.

Ten tweede moet dus sprake zijn van een zodanig ernstige misdraging, dat overduidelijk is dat de werknemer per direct, op staande voet, moet vertrekken. Deze reden(en) moet(en) schriftelijk in een ontslagbrief worden gezet. Die brief dient als basis bij een eventuele rechtszaak. Is de reden niet aanwezig, niet duidelijk of niet volledig, dan loopt de werkgever al een risico.

De casus
De kwestie waar alles misging, betrof een bedrijfsleider van een coffeeshop. Hij was al sinds 2011 in dienst. Hij werd op staande voet ontslagen en in de ontslagbrief stonden 5 redenen opgesomd. Als dringende redenen werden aangevoerd: “(1) de constatering van maandelijkse kasverschillen, (2) het met regelmaat seksueel misbruik maken van vrouwelijke personeelsleden, (3) een te grote voorraad wiet hebben (4) het onjuist afstorten van kasmiddelen en (5) het op onreglementaire wijze leiding geven.” Partijen kwamen voor de rechter terecht.

Ontslagredenen
Zowel de kantonrechter als het Hof vonden dat een dringende reden voor ontslag ontbrak. Alle opgegeven vijf ontslagredenen waren stuk voor stuk, zowel individueel als gezamenlijk, te licht en/of niet concreet genoeg. De ontslagredenen werd door de rechter onderuit gehaald:

1) Elk personeelslid kon bij de kas en kon verantwoordelijk zijn voor een kasverschil.
2) Deze reden was in het geheel niet onderbouwd of bewezen.
3) Het verwijt van een te grote voorraad wiet werd door de werkgever niet geconcretiseerd, bijvoorbeeld ten aanzien van data en hoeveelheden.
4) Ook ontbrak iedere concrete onderbouwing inzake het afstorten van kasmiddelen.
5) De wijze van leidinggeven was geen dringende reden voor ontslag voor iemand die al 11 jaar in de coffeeshop werkte en nog nooit op zijn gedrag was aangesproken.

De werkgever werd zelfs aangerekend dat hij ernstig verwijtbaar handelde, omdat 2 van de 5 redenen “zeer diffamerend’ (schandelijk, kwaadsprekerij) waren. De werknemer werd immers voor dief en misbruiker uitgemaakt. Het ontslag op staande voet werd vernietigd. De werknemer ontving -afgerond- een schadevergoeding (wegens onregelmatige opzegging) van € 9.000,-, een transitievergoeding van € 10.000,- en ook nog een billijke vergoeding van € 30.000,-. Totaal bijna € 50.000,-.

Onverwijld?
Omdat alle opgegeven ontslagredenen individueel noch gezamenlijk het ontslag konden dragen, toetste de rechter niet meer of het ontslag onverwijld was gegeven. Waarschijnlijk was deze toets ook niet gehaald, omdat geen sprake was van een ‘druppel die de emmer deed overlopen’-incident. Er waren allerlei redenen bij elkaar opgeteld. Het is dan onmogelijk om hier een bepaalde datum aan vast te prikken.

Tot slot
Een ontslag op staande voet staat of valt met gedegen juridisch advies vooraf. Ga niet op eigen houtje aan de slag, het kan je als werkgever veel kosten. DKVA is ervaren met dit soort ontslagzaken en kan snel inschatten of iets juist kansloos of kansrijk is. Vragen? Neem gerust contact op met Demi op den Velde, Claudia van Hooff of één van onze andere specialisten.

Bron:
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 27 september 2023, ECLI:NL:GHARL:2023:8093